Παρασκευή 26 Ιανουαρίου 2018

"Η ελληνική ιστοριογραφία από τον Φαλμεράυερ στον Χόμπσμπάουμ"







Γιώργος Καραμπελιάς:

"Να σας διαβάσω αυτό που λέει πολύ συγκεκριμένα ο Χομπσμπάουμ: «...Η έννοια ενός ελληνικού έθνους, είναι ασφαλώς μια πολύ σύγχρονη ιδέα. Στον πόλεμο της ανεξαρτησίας, οι Έλληνες δεν πολέμησαν εναντίον των Τούρκων ως Έλληνες εναντίον Τούρκων. Πολέμησαν ως χριστιανοί εναντίον μουσουλμάνων. Πολέμησαν ως Ρωμιοί όχι ως Έλληνες. Φυσικά μιλούσαν ελληνικά και όχι όλοι τους. Διότι όπως είπα προηγουμένως, όλα τα έθνη είναι σχετικά πρόσφατα και σχετικά τεχνητά δημιουργήματα. Αυτό ισχύει όπως είπα, και για το ελληνικό έθνος, που δεν υπήρχε πριν από τον 19ο αιώνα.»
Αυτή η τοποθέτηση, είναι θέσφατο στα ελληνικά πανεπιστήμια, είναι θέσφατο στη λεγόμενη "ακαδημαϊκή ελληνική τάξη" και, μας λέει ότι τελικώς αυτό που ακριβώς έλεγε ο Φαλμεράυερ. Διότι ο Φαλμεράυερ δεν είπε τίποτε άλλο, παρά, είπε ότι ένα σύνολο πληθυσμών οι οποίοι δεν είχαν καμιά ενότητα μεταξύ τους -κι αν θέλετε, σας διαβάζω και το απόσπασμα του Φαλμεράυερ για να δείτε ότι κινούμαστε ακριβώς στο ίδιο πεδίο: «...Το γένος των Ελλήνων, ξεριζώθηκε τελείως από την Ευρώπη. Είναι Σλάβοι, Αρναούτες, απόγονοι βορείων λαών, ομόφυλοι των Σέρβων, των Βουλγάρων, των Δαλματών και των Μοσχοβιτών, αυτοί τους οποίους σήμερα ονομάζουμε Έλληνες.».

Εξάλλου ο Αλέξης Πολίτης, λέει ότι, για παράδειγμα οι Σουλιώτες έγιναν Έλληνες μετά την Επανάσταση. Όταν, λέει, ξεκίνησε η ιστορία, το 1803 όταν γίνεται η μεγάλη τους σύγκρουση με τον Αλί Πασά, λέει επί λέξη «δεν είχαν ακόμα ελληνική εθνική συνείδηση, Αρβανίτες ήταν, δηλαδή Αλβανοί».  Όπως σας το λέω επί λέξη. Ολοκληρωμένη ελληνική εθνική συνείδηση δεν είχαν, αλβανική όμως είχαν, όπως καταλαβαίνετε...
Δηλαδή, αυτό, είναι κάτι που, θα καταγραφεί νομίζω. Σε κανένα άλλο έθνος στην ιστορία, δεν έχει εμφανιστεί μια ομάδα λογίων (πολιτικών και ελίτ) οι οποίοι να θέλουν να κατεδαφίσουν το ίδιο το έθνος τους. Αυτό παρήχθη στην Ελλάδα για πολύ συγκεκριμένους λόγους, κυριάρχησε από το 1990 και μετά ιδιαίτερα στις ιστορικές σχολές και στις σχολές τις συνδεδεμένες με την εκπαίδευση και, μετεβλήθη αν θέλετε στον κοινό μέσο όρο της ιδεολογίας του μέσου Έλληνα πανεπιστημιακού σε αυτούς τους τομείς. Όσοι τολμούσαν να αμφισβητήσουν αυτές τις τοποθετήσεις, είτε δεν μπορούσαν να εξελιχθούν στο εσωτερικό του πανεπιστημίου, και γι΄ αυτό ιδιαίτερα στις νέες γενιές θα δείτε ότι εκεί τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, διότι έχουν πάρει τα διδακτορικά τους κι έχουν μπορέσει να εξελιχθούν στο εσωτερικό του πανεπιστημίου μόνο και μόνο στον βαθμό που αποδέχονται αυτού του τύπου τις τοποθετήσεις. Και θα δείτε ότι είναι πάντα πολύ πιο ακραίοι και από τους γεννήτορές τους -ας πούμε- και τους μέντορές τους”.

Γιώργος Κοντογιώργης:

"Νομίζω, το να ασχολείται κανείς (και το λέω με την κυριολεκτική έννοια του όρου) με την ελληνική και μάλιστα την πολύ πρόσφατη ιστοριογραφία, πιστεύω ότι χάνει τον χρόνο του. Διότι δεν αντιπροσωπεύουν τίποτε άλλο -και κυριολεκτώ- παρά μόνο αυτό που θα μπορούσα να ορίσω με δύο λέξεις, είναι, προσαρτηματικά μηρυκάσματα της κυρίαρχης ιδεολογίας που διακινεί την τεκμηρίωση, τη νομιμοποίηση της Ιστορίας του ηγεμόνα. Γιατί, ο κάθε ηγεμόνας, χρειάζεται για να τεκμηριώσει το «γιατί» ηγεμονεύει και να προσαρτήσει σε αυτούς την αποδοχή για να μη χρειάζεται η άσκηση βίας για την ηγεμονία του, πρέπει να νομιμοποιηθεί και ως ιδεολογικός παραστάτης αυτών των πραγμάτων, που οι άλλοι είναι οφειλέτες του.
Τι μας λένε λοιπόν; Ότι, οφειλέτες της νεότερης ελληνικής κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα, «από την έννοια  της Δημοκρατίας (Θεός φυλάξοι!) μέχρι του έθνους, της αυτοσυγκρότησής τους, είναι ο Διαφωτισμός».

Έχει σημασία λοιπόν να πάμε στην πηγή του «γιατί» είναι τόσο πολύ ιδεολογικά εθελόδουλοι, δηλαδή διακινούν την ιδεολογία της εξάρτησης, που έρχεται στη συνέχεια να την πραγματοποιήσει το νεοελληνικό κράτος.
Ξέρετε, στην περίοδο του Βυζαντίου, και μέχρι το τέλος του τον 15ου αιώνα, έχουμε μια σαφή αποδοχή (δήλωση βουλήσεως των Δυτικών) που λένε ότι, οι Βυζαντινοί είναι το ομοθετικό ισάξιο, η αυθεντική δηλαδή εξέλιξη της αρχαιότητας. Το λένε όλοι! Είτε πάρουμε τον Πάπα Νικόλαο τον 1ο σε ένα τριαντατεσσάρων σελίδων κείμενό του προς τον Μιχαήλ τον 3ο τον βασιλιά και τον Φώτιο, είτε πάμε στον άλλο Πάπα τον Γρηγόριο προς τον Βατάτζη, που του λέει: «...σας αναγνωρίζουμε ότι εσείς οι Έλληνες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα είστε οι φορείς του πνεύματος και της πραγματικότητας της ελευθερίας» (αποδέχονται δηλαδή την ελληνική συνέχεια) ομολογώντας οι ίδιοι ότι δεν ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Άλλωστε, όλη η διελκυστίνδα που γίνεται και προκύπτει από τα έγγραφα είναι, ότι οι Έλληνες του Βυζαντίου δεν αποδέχονται την ρωμαϊκή πολιτική ιδιότητα (δηλαδή την ιδιότητα των Ελλήνων όπως αυτοαποκαλούνται στους πρώην Ρωμαίους και νυν Λατίνους) διότι έχουν εκπέσει του ελληνικού ιδιώματος του βίου -δηλαδή του ανθρωποκεντρικού βίου, των κοινωνιών εν ελευθερία- κι έχουν γίνει φεουδαρχία. Και τους λένε "Βάρβαρους" και "Σκύθες". Και γι΄ αυτό διαμαρτύρεται ο πάπας και οι άλλοι, βεβαίως. Αυτό είναι το πρώτο σκέλος.

Πότε δημιουργείται η έννοια της ρήξης της λεγόμενης αρχαιότητας; Δηλαδή, αυτού που στοιχειοθετεί τους κλασικούς, τους ελληνιστικούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους βεβαίως και εμφανίζονται ότι είναι ο ενδιάμεσος κρίκος, η γέφυρα ή ο Μεσαίωνας; Τον 18ο και τον 19ο και τον 20ο αιώνα που αρχίζει η άλλη ιδεολογία. Τι συμβαίνει εκεί; Γιατί γίνεται αυτό; Συγκροτείται η ιδεολογία της ηγεμονίας της Δύσεως. Τότε λοιπόν, οι άνθρωποι του Διαφωτισμού που, το μόνο που διαλογίζονται είναι πώς θα φύγουν από την απολυταρχία και θα πάνε στο λεγόμενο κράτος-έθνος, (δηλαδή από την κληρονομική στην εκλόγιμη μοναρχία που έχουμε και σήμερα), έρχονται να διαμορφώσουν τους όρους μιας διπλής ρήξης με το ιστορικό παρελθόν. Πρώτον με τις έννοιες (γι΄ αυτό και παίρνουν την έννοια της «δημοκρατίας» και της βγάζουν το περιεχόμενο και της βάζουν το απολυταρχικό αρχικά) και στη συνέχεια με το καθεστώς το σημερινό της εκλόγιμης μοναρχίας και όλες τις συναφείς έννοιες που έχουν να κάνουν με το βίο των ανθρώπων, για να νομιμοποιήσουν το σύστημά τους προφανώς.

Το δεύτερο είναι, ότι δημιουργούν τους όρους της ρήξης με την Ιστορία. Το Βυζάντιο «πρέπει να βγει από τη μέση», ορίζεται ως «ξένος πολιτισμός», (εδώ η «μεγάλη» μορφή που είναι η λατρεία των μηρυκαστικών της ελληνικής ιστοριογραφίας, ο Μπροντέλ, δεν κάνει τίποτε άλλο -όπως και πολλοί άλλοι- παρά να τοποθετούν το Βυζάντιο ως «ξένο πολιτισμό» όπως και ο άλλος που λιβανίζεται και που μου διαφεύγει το όνομά του τώρα) αλλά, του ξεφεύγει η φράση: «απέναντι σε αυτό που αποτελεί την δυτική Ευρώπη» (δηλαδή, «ξένος πολιτισμός» προς την φεουδαρχία). Αλλά, ψάχνουν εναγωνίως, Ανατολικοί και Δυτικοί (της μαρξικής ή της σλαβικής εκδοχής) να αποδείξουν ότι το Βυζάντιο είναι φεουδαρχία. Ότι είναι μεσαίωνας. Πρέπει λοιπόν, να αποδείξουν, αφού δεν μπορούν να τον προσομοιάσουν με τον δυτικό Μεσαίωνα, πρέπει να πουν ότι είναι ασιατική δεσποτεία. Έχουν αφαιρέσει από μέσα το συστατικό του Βυζαντίου που είναι οι πόλεις, έχουν αφαιρέσει κάθε τι το οποίο συνιστά το ιδίωμα του Βυζαντίου (και το ομολογούν οι πηγές δηλαδή) και βέβαια, ομολογούν ότι ήρθε η ρήξη με την αρχαιότητα, επειδή το Βυζάντιο απέρριψε τη Ρώμη και υιοθέτησε τους ελληνιστικούς και τους κλασικούς χρόνους. Το ομολογούν οι δυστυχείς! Και γι΄ αυτό το λόγο έχει αποκοπεί από την αρχαιότητα. Τοποθετούν λοιπόν το τέλος της αρχαιότητας, όχι στον 19ο αιώνα που ουσιαστικά τελειώνει, αλλά τον 5ο αιώνα που κατέρρευσε η δυτική Ρώμη".



[Η συνέχεια της συζήτησης στο βίντεο που ακολουθεί. Φωτογραφία και απομαγνητοφώνηση, Ελένη Ξένου.
Συναντήσεις Κορυφής στο cafe του ΙΑΝΟΥ, Γιώργος Κοντογιώργης - Γιώργος Καραμπελιάς, με θέμα "Η ελληνική ιστοριογραφία από τον Φαλμεράυερ στον Χόμπσμπάουμ", που έγινε στις 24/1/2018.]


http://contogeorgis.blogspot.gr/2018/01/cafe_25.html